بادیه‌نشینان مؤمن (قرآن)هم‌چنانکه در مورد بادیه‌نشینان منافق آیاتی نازل شده از آن طرف، در مورد بادیه‌نشینان مؤمن هم آیاتی در وصف خوبی‌شان نازل شده است. ۱ - مؤمنان واقعیالاعراب اشد کفراو نفاقا... • ومن الاعراب من یؤمن بالله والیوم الاخر ... «عرب‌های بادیه‌نشین کفر و نفاقشان شدیدتر است و به جهل از حدود (و مرزهای) آنچه خدا بر پیامبرش نازل کرده سزاوارترند، و خداوند دانا و حکیم است. گروهی از (این) اعراب بادیه‌نشین چیزی را که (در راه خدا) انفاق می‌کنند غرامت محسوب می‌دارند، و انتظار حوادث دردناکی برای شما می‌کشند حوادث دردناک برای آنهاست، و خداوند شنوا و داناست. گروه (دیگری) از عرب‌های بادیه‌نشین ایمان بخدا و روز رستاخیز دارند، و آنچه را انفاق می‌کنند مایه تقرب نزد خدا، و دعاهای پیامبر می‌دانند، آگاه باشید اینها مایه تقرب آنها است، خداوند به زودی آنانرا در رحمت خود وارد خواهد ساخت، چرا که خداوند آمرزنده و مهربان است.» ۲ - دعای پیامبرومن الاعراب من یؤمن بالله والیوم الاخر ویتخذ ما ینفق قربـت عند الله وصلوت الرسول الا انها قربة لهم... (بنا بر یک احتمال، «صلوات الرسول» عطف به «قربات» است که در این صورت، معنا چنین می‌شود: آنان، انفاقها را سبب دستیابی و بهره مندی از دعای پیامبر: صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم قرار می‌دادند. ). ۳ - پذیرفته شدن انفاقهاومن الاعراب من یؤمن بالله والیوم الاخر ویتخذ ما ینفق قربـت عند الله وصلوت الرسول الا انها قربة لهم سیدخلهم الله فی رحمته ان الله غفور رحیم. (طبق یک احتمال، ضمیر «انها» به «ما» در «ماینفق» باز می‌گردد.). ۴ - جایگاه دعای پیامبرومن الاعراب من یؤمن بالله والیوم الاخر ویتخذ ما ینفق قربـت عند الله وصلوت الرسول... در مقام قضاوت عادلانه، اهل ایمان از بادیه‌نشینان را نقل می‌کند آنها ایمان به خدا و رسول و قیامت داشتند و انفاق خود و دعاهای پیغمبر را مایه تقرب پیش خدا می‌دانستند. در آیه ۱۰۳ خواهد آمد که: ای پیامبر به وقت زکاة گرفتن بر آنها دعا کن که دعای تو مایه آرامش آنهاست. این بادیه‌نشینان دعای آن حضرت را مایه تقرب به خدا می‌دانستند در مقام تصدیق آنها فرموده: الا انها قربة لهم سیدخلهم الله فی رحمته ان الله غفور رحیم آری اینها مایه تقربند، ادخال در رحمت شامل دنیا و آخرت است ظاهرا «سین» در «سیدخلهم» برای تاکید و و حتمیت باشد دخول در رحمت به واسطه رحمت حق و آمرزش گناهان آنهاست. [۱۱]
قرشی، علی اکبر، تفسير احسن الحديث، ج۴، ص۳۰۰.
۵ - دعای پیامبر موجب تقربومن الاعراب من یؤمن بالله والیوم الاخر ویتخذ ما ینفق قربـت عند الله وصلوت الرسول الا انها قربة لهم... (مرجع ضمیر «انها» می‌تواند «صلوات» باشد که از «ما ینفق» استفاده می‌شود. ). ۶ - اخلاص بادیهنشینانومن الاعراب من یؤمن بالله والیوم الاخر ویتخذ ما ینفق قربـت عند الله وصلوت الرسول الا انها قربة لهم... در تفسیر عیاشی از داود بن حصین از امام صادق علیه‌السّلام نقل شده که گفت: من از آنحضرت پرسیدم معنای آیه (و من الاعراب من یؤمن بالله و الیوم الاخر و یتخذ ما ینفق قربات عند الله) چیست؟ آیا خداوند در برابر انفاق ایشان ثواب می‌دهد یا نه؟ فرمود: بله می‌دهد. ۷ - وعده خداوند به رحمتومن الاعراب من یؤمن بالله والیوم الاخر ویتخذ ما ینفق قربـت عند الله وصلوت الرسول الا انها قربة لهم سیدخلهم الله فی رحمته ان الله غفور رحیم. انفاق خالصانه بادیه‌نشینان که از محیط بی‌فرهنگ‌اند، بیشتر مورد تقدیر و تمجید است. «الا، انها، فی رحمته، غفور، رحیم». [۱۸]
قرائتی، محسن، تفسیر نور، ج۳، ص۴۹۳.
۸ - پانویس
۹ - منبعمرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۶، ص۶۵، برگرفته از مقاله «بادیه‌نشینان مؤمن». |